مدیر طرح و توسعه یکی از شرکت‌های فعال در عرصه انرژی‌های تجدیدپذیر گفت: یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که فعالان عرصه انرژی‌های تجدیدپذیر با آن مواجه هستند، عدم فرهنگ‌سازی مناسب برای بهره‌گیری از این انرژی توسط دولت است.
به گزارش خبرگزاری فارس از مشهد، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر سال‌هاست که در دنیا مطرح است و کارشناسان این عرصه بر فواید استفاده از این نوع انرژی به جهت عدم استفاده از انرژی‌های فسیلی تاکید دارند، چراکه نگرانی از بابت تمام شدن منبع اولیه آن وجود ندارد.
این مسئله چند سالی است که در ایران هم مطرح شده، اما همچنان در حد حرف باقی مانده و تسهیلاتی که باید به این موضوع اختصاص یابد تا هم اشتغال ایجاد کند و هم امکان سرمایه‌گذاری بخش خصوصی را فراهم آورد، اختصاص نیافته است.
«امید ایزدپناهی»، یکی از فعالان عرصه استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر است که در ادامه گفت‌وگوی فارس با او آمده است.
ایزدپناهی با اشاره به این نکته که ما در دو حوزه ساختمان و انرژی فعالیت می‌کنیم، اظهار داشت: در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر مجری ذی‌صلاح وزارت نیرو هستیم.
این تولیدکننده سازه‌های خورشیدی اضافه کرد: ارزیابی محل موردنظر برای نصب پنل‌های خورشیدی و طراحی آن، ازجمله اقدامات ماست و در نهایت هم نصب، راه‌اندازی و اتصال به شبکه را انجام می‌دهیم.
وی با بیان این موضوع که ما شرکتی دانش‌محور در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر هستیم، ابراز کرد: البته طرح‌هایی داریم که در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر بسازیم تا بتوانیم امتیاز دانش‌بنیان را اخذ کنیم.
ایزدپناهی در خصوص مشکلاتی که در مسیر کار با آن مواجه هستند، تصریح کرد: استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر آن‌هم از نوع خورشیدی در کشور از سال 94 راه‌اندازی شد که در قالب قرارداد خرید تضمینی که با بخش خصوصی (سرمایه‌گذار خُرد و کلان) می‌بندند، آغاز می‌شود.
استفاده از این انرژی برای آحاد مردم جا نیفتاده است
مدیر طرح و توسعه یکی از شرکت‌های فعال در عرصه انرژی‌های تجدیدپذیر با تأکید بر این نکته که متأسفانه هنوز استفاده از این انرژی برای آحاد مردم جا نیفتاده است، خاطرنشان کرد: شاید یکی از دلایلی که هنوز بین مردم جا باز نکرده است این باشد که دولت در بحث ترویج آن‌گونه که باید فعالیت نداشته و تنها در حد تیزر و بسیار محدود کارکرده است.
وی این میزان تبلیغات را برای ترویج فرهنگ استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر ناکافی دانست و افزود: یکی از اصلی‌ترین معضلات ما و فعالیت این حوزه، عدم آگاهی مردم نسبت به این اتفاق است و همین امر سبب می‌شود بخش اعظم انرژی فعالین این عرصه صرف آگاه‌سازی مردم شود.
در تامین تجهیزات خاص برای نیروگاه های بزرگ با مشکل مواجهیم
ایزدپناهی مباحث اقتصادی را یکی دیگر از مشکلات ورود به این عرصه خواند و اظهار کرد: زمانی که بخواهیم یک نیروگاه در حد 5 کیلووات نصب کنیم در حوزه تجهیزات با مشکل بسیاری مواجه نیستیم، چراکه تمام تجهیزات را در داخل ساخته و از آن استفاده می‌کنیم.
این تولیدکننده سازه‌های خورشیدی ادامه داد: اما زمانی که بخواهیم یک نیروگاه در سطح بزرگ‌تر راه‌اندازی و نصب کنیم با مشکل تأمین تجهیزات مواجه می‌شویم، چراکه تجهیزات داخلی نداریم و همین امر بحث نوسانات نرخ ارز و هزینه واردات را به دنبال دارد.
وی گفت: در این حالت چنانچه بخواهیم جلوی متضرر شدن خود را بگیریم باید نرخ بالاتر بدهیم که سبب می‌شود این کار صرفه اقتصادی نداشته باشد.
ایزدپناهی این مدل فعالیت‌ها را به راه رفتن بر لبه تیغ تشبیه و عنوان کرد: وزارت نیرو که متولی این امر است در بخش قوانین بالادستی خوب کارکرده و به‌طور مثال قرارداد خرید تضمینی 20 ساله‌ای که گذاشته است مشوق خوبی برای مردم و بخش خصوصی است تا سرمایه‌های شناور خود را وارد این عرصه کنند.
سرمایه‌گذاری در عرصه انرژی‌های تجدیدپذیر؛ درآمد پایدار با ریسک کم
مدیر طرح و توسعه یکی از شرکت‌های فعال در عرصه انرژی‌های تجدیدپذیر تأکید کرد: این فعالیت، تولیدی است که فوایدی بسیاری در بخش ایجاد امنیت انرژی به‌عنوان یک کالای استراتژیک دارد و علاوه بر آن درآمدی پایدار با ریسک پایین به‌خصوص در بخش نگهداری برای مردم ایجاد می‌کند.
وی با بیان این مطلب که دولت سعی کرده با قوانین بالادستی کار کند اما در بخش ترویج اقدامی نشده است، بیان کرد: عدم تبلیغات صحیح و مناسب سبب شده ما سرمایه‌ای داشته باشیم اما چون مردم اطلاعی ندارند؛ نتوانیم از آن استفاده کنیم.
ایزدپناهی افزود: یکی دیگر از مشکلات ما تأمین تجهیزات برای نیروگاه‌های بزرگ‌تر است که چنانچه دولت بتواند در سیر اداری واردات این تجهیزات وارد شود و یا از تولیدکننده ایرانی برای ساخت این تجهیزات حمایت شود، قطعاً در هزینه تولید اثرگذار خواهد بود.
حذف این نوع اشتغال از سامانه «کارا» بر مشکلات افزوده است
این تولیدکننده سازه‌های خورشیدی گفت: بحث دیگری که وجود دارد این است که وزارت کار، نیروگاه خورشیدی را به دلیل اینکه نیاز نیست مصرف‌کننده هر روز برای آن کار یدی انجام دهد تا درآمد کسب کند، مدتی است که از سامانه «کارا» خارج کرده و آن را به‌عنوان یک شغل نمی‌شناسد.
وی با بیان این نکته که در حال فعالیت هستیم که این تسهیلات بازگردد و بانک‌ها آن را به‌عنوان یک اشتغال بشناسند، خاطرنشان کرد: چنانچه بانک‌ها این فعالیت را به‌عنوان یک اشتغال بشناسند و به مردم و مصرف‌کنندگان آن برای خرید نیروگاه وام اعطا کنند، قطعاً با افزایش اقبال مردم به این سمت مواجه می‌شویم که در کنار آن هم برای مصرف‌کننده درآمد پایدار ایجاد می‌شود و هم به اشتغال آفرینی سایر افراد کمک می‌شود.
ایزدپناهی تأکید کرد: انرژی، کالایی استراتژیک است و در کنار اشتغال‌زایی فراوانی که دارد، برق خود و سایرین را تولید می‌کند، چنانچه روزی برق قطع شود با مشکلات عدیده‌ای مواجه می‌شود که توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر به امنیت این شبکه کمک می‌کند و از کانال سرمایه‌های بخش خصوصی تأمین می‌شود.
الزامات نصب یک نیروگاه خانگی
مدیر طرح و توسعه یکی از شرکت‌های فعال در عرصه انرژی‌های تجدیدپذیر با اشاره به اینکه ما در تعریف کار با وزارت کار مشکل‌داریم و همین سبب شده که از سامانه «کارا» خارج شود، در خصوص الزامات نصب یک نیروگاه خانگی، عنوان کرد: مصرف‌کننده باید مالکیت منزل داشته باشد، همچنین با توجه به اینکه این پنل باید بر روی پشت‌بام نصب شود و پشت‌بام یک فضای مشاع محسوب می‌شود باید توافق مابقی مالکین هم اخذ شود.
وی با بیان این نکته که سرمایه‌گذاری در نیروگاه خانگی هم از 45 میلیون تومان آغاز می‌شود، تصریح کرد: در بحث اقتصاد با دو مسئله مواجه هستیم که حجم سرمایه‌گذاری و درآمد یک بحث و ریسک بحث دیگری است.
ایزدپناهی اضافه کرد: در قبال ریسکی پایینی که این نیروگاه دارد سود خوبی عاید مصرف‌کننده می‌کند.
این تولیدکننده سازه‌های خورشیدی توضیح داد: چنانچه همین پول را در بانک به مدت یک‌ساله سرمایه‌گذاری کنیم با نرخ سود 15 تا 18 درصد، بانک سالانه حدود 8 میلیون تومان سود به ما می‌دهد و در کنار آن چون ارزش‌افزوده‌ای ایجاد نکرده است از ارزش اصل پول هم سالانه کم می‌شود، اما چون ما در قرارداد خرید تضمینی مبحثی به نام ضریب تعدیل در نظر گرفتیم، این مبحث سبب می‌شود نرخ نوسانات ارز گرفته شود و ارزش سرمایه‌گذاری را حفظ می‌کند.
مدیر طرح و توسعه یکی از شرکت‌های فعال در عرصه انرژی‌های تجدیدپذیر ادامه داد: به این معنا که هر دو ماه یک‌بار وزارت ضریب تعدیل را بر اساس یک فرمول حساب می‌کند و هرماه اعلام می‌کند که مثلاً به دلیل نوسانات نرخ ارز، این ماه این میزان بر قیمت برق افزوده می‌شود و همین سبب می‌شود ارزش سرمایه‌گذاری مصرف‌کننده حفظ شود.
اصل سرمایه‌گذاری پس از 5 سال بازمی‌گردد
وی گفت: این فرمول سبب می‌شود که اصل سرمایه‌گذاری اولیه همان 5 سال اول بازگردد و بعدازآن سود خالص نصیب سرمایه‌گذار شود.
ایزدپناهی در خصوص پشتوانه این قرارداد، ابراز کرد: قراردادی که شرکت برق به نیابت از وزارت نیرو منعقد می‌شود و پشتوانه همان وزارت نیرو است؛ ابتدا باید سرمایه‌گذار در سامانه «مهرسان» ثبت‌نام کند و بعد از تائید کارشناس، قرارداد خرید تضمینی منعقد می‌شود و یک کنتور جداگانه نصب و هرماه مبلغ مربوطه به‌حساب سرمایه‌گذار واریز می‌شود.
خراسان از جمله استان‌های پیشتاز در استفاده از نیروگاه‌های خورشیدی
این تولیدکننده سازه‌های خورشیدی در بخش دیگری از سخنان خود ضمن بیان این مطلب که خوشبختانه خراسان رضوی ازجمله استان‌های پیشتاز در استفاده از نیروگاه‌های خورشیدی است، تصریح کرد: فقط در مشهد حدود 1000 نیروگاه 5 کیلوواتی نصب‌شده است.
وی با یادآوری این موضوع که کرمان در صدر استفاده از نیروگاه‌های خورشیدی(چه خانگی و چه صنعتی) در کشور است، بیان کرد: البته مدتی پیش خراسان رضوی صدرنشین بود.
ایزدپناهی در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص روند کسب مجوز به‌منظور نصب این نیروگاه‌ها را آسان و کوتاه‌مدت ارزیابی کرد: پس از گذراندن دوره‌هایی(سه ماه تا یک‌ساله) که توسط سازمان فنی و حرفه‌ای، پژوهشکده نیرو، دانشکده صنعت آب و برق برگزاری می‌شود و پس از بررسی و صحت سنجی مدارک، مجوز اعطا می‌شود.
مدیر طرح و توسعه یکی از شرکت‌های فعال در عرصه انرژی‌های تجدیدپذیر در خصوص مشکلات در بحث تولید نیروگاه‌های خورشیدی بیان کرد: تأمین مواد اولیه یکی از مشکلات حوزه تولید است به‌طور مثال در همان پنل‌های خورشیدی کوچک‌مقیاس، «سلول» نیروگاه از خارج کشور وارد می‌شود و با توجه به اینکه دانش این سلول مرتبط به فناوری نظامی است در داخل کشور نداریم و دانش آن را به ما نمی‌دهند.
چنانچه تسهیلاتی اختصاص یابد علاوه بر کاهش قیمتِ محصول، اشتغال‌زایی هم می‌شود
وی مباحث مربوط به نرخ ارز، مالیات و گمرک را از دیگر مشکلات عرصه تولید در این عرصه برشمرد و تصریح کرد: چنانچه تسهیلات خاصی را بتوان به این امر اختصاص داد قطعاً هم در بخش اشتغال‌زایی و هم در کاهش هزینه تمام‌شده اثرگذار خواهد بود.
ایزدپناهی ابراز کرد: همچنین با توجه به اینکه بانک‌های ایران به سیستم بانک جهانی مرتبط نیست و ما مجبور هستیم با کمک صرافی‌ها نقل‌وانتقال پول را انجام دهیم، همین عامل خود بر هزینه تمام‌شده محصول می‌افزاید که ضرر نهایی را مشتری نهایی می‌بیند.
این تولیدکننده سازه‌های خورشیدی در خصوص اینکه با ستاد تسهیل و نحوه کمک از این ستاد آشنایی دارد یا خیر؟ بیان کرد: آشنایی با این ستاد ندارم.
وی ضمن بیان این موضوع که ما در ساخت سازه‌های خورشیدی هم فعالیت داریم، تصریح کرد: این سازه‌ها در شرکت ما از صفرتا صد توسط خودمان ساخته می‌شود.
=================
گفت‌وگو از: فرزانه زراعتی
=================